Johann Friedrich Blumenbach
Johann Friedrich Blumenbach (kǝntawu) kǝntawu Maybe kawunzǝ 11, saa 1752-kǝntawu Januarybe kawunzǝ 22, saa 1840) shima kurun diwoma lardǝ Jamusbe, ilmuma alagǝwabe, ilmuma tiyi kamye kuru ilmuma hal adamganabe. Shima ilmu zoologybe-a anthropologybe-a, ilmu kimiyabe-a, ilmu kimiyabe-a badizənaro gozana.[3] Shiga "kamdo yayaktǝ launube kunkuntǝma" lan bowozana. Shima kam buro salakkin kəra kəla adamganaben naptə nasha gargam alagəlaben kulassənadəwo. Kərawanzə kəla anatomyben faidatə jiliwa adamganabe yayaktəro faidatəna, suronzan uwu mbeji wono, Caucasian-a, Mongolian-a, Malayan-a, Ethiopian-a, American-a.[5] Shidə memba am gargamma zamanbe mowonti gargambe Göttingenbe lan bowozayin dəye.
Kǝnǝngan nzǝ buro ye
[yasa | usullu yasa]Blumenbach də fato fatonzaye Gotha lan katambo. Baanzə shima Heinrich Blumenbach, kura mowonti fatobe; yanzǝ dǝ shima Charlotte Eleonore Hedwig Buddeus wo. Shiga fato ilmuwube zauro kəllatalan katambo. Blumenbach də kərazəna suro Gymnasium kura Gotha ye lan kawu kurun kərajinro, buron Jena lan kuru Göttingen lan. Shiga prodigyro asuzana sa’anzə mewun arakkən suro saa 1768. Shiye suro saa 1775 lan M.D. thesis De generis humani varietate nativa (Kəla nəm gade-gade adamganabe, Jamiya Göttingenbe, shidoni buro salakkin saa 1775lan baktənadə, daji waltə warak kəladən faltəna saa 1776lan).