Jump to content

Ivory Coast

Wikipedia lan
Ivory Coast
sovereign state, republic, country
Part ofFǝte Africa yǝ Yasa
Inception1960 Yasa
Official nameRepubblica della Costa d'Avorio, République de Côte d’Ivoire, Côte d'Ivoire, la République de Côte d’Ivoire, Republic of Côte d’Ivoire Yasa
Native labelRépublique de Côte d'Ivoire Yasa
Short name🇨🇮 Yasa
IPA transcriptionˈɛlfənbeːnsçʏstn̩ Yasa
Named afterelephant ivory, coast Yasa
Official languageFrench Yasa
AnthemL'Abidjanaise Yasa
Cultureculture of Ivory Coast Yasa
Motto textUnion – Discipline – Travail, Unity – Discipline – Work, Единство - дисциплина - труд, Undod – Disgyblaeth – Gwaith, Unió - disciplina - treball Yasa
ContinentAfrica Yasa
CountryIvory Coast Yasa
CapitalYamoussoukro Yasa
Located in time zoneUTC±00:00, Africa/Abidjan Yasa
Located in or next to body of waterAtlantic Ocean Yasa
Located in/on physical featureFǝte Africa yǝ Yasa
Coordinate location8°0′0″N 6°0′0″W Yasa
Coordinates of easternmost point8°12′23″N 2°29′35″W Yasa
Coordinates of northernmost point10°43′48″N 6°15′0″W Yasa
Coordinates of southernmost point4°21′43″N 7°31′30″W Yasa
Coordinates of westernmost point6°30′23″N 8°36′7″W Yasa
Highest pointMount Richard-Molard Yasa
Lowest pointGulf of Guinea Yasa
Basic form of governmentrepublic Yasa
Office held by head of statePresident of the Ivory Coast Yasa
Head of stateAlassane Ouattara Yasa
Office held by head of governmentPrime Minister of Ivory Coast Yasa
Head of governmentRobert Beugré Mambé Yasa
Legislative bodyParliament of Ivory Coast Yasa
Central bankCentral Bank of West African States Yasa
CurrencyWest African CFA franc Yasa
Shares border withBurkina Faso, Ghana, Guinea, Liberia, Mali Yasa
Foundational textConstitution of Ivory Coast Yasa
Driving sideright Yasa
Electrical plug typeEuroplug, Type E Yasa
ReplacesFrench West Africa, French Ivory Coast Yasa
Production statisticscocoa bean Yasa
Official websitehttps://www.gouv.ci Yasa
HashtagIvoryCoast Yasa
Top-level Internet domain.ci Yasa
Flagflag of Ivory Coast Yasa
Coat of armscoat of arms of Ivory Coast Yasa
Geography of topicgeography of Ivory Coast Yasa
Has characteristicpartly free country Yasa
History of topichistory of Ivory Coast, history of Ivory Coast Yasa
Railway traffic sideleft Yasa
Economy of topiceconomy of Ivory Coast Yasa
Demographics of topicdemographics of Ivory Coast Yasa
Mobile country code612 Yasa
Country calling code+225 Yasa
Trunk prefixno value Yasa
Emergency phone number180, 185, 110, 111, 170 Yasa
GS1 country code618 Yasa
Licence plate codeCI Yasa
Maritime identification digits619 Yasa
Unicode character🇨🇮 Yasa
Category for maps or plansCategory:Maps of Ivory Coast Yasa
Map

Ivory Coast də, shi do ne Côte d'Ivoire lan notəna də, shima lardə do ne ci kəmaduwu fəte Africa ye lan kara. Bərninzə kura Yamoussoukro də dawu lardədəyen kara, kuru bərninzə kura kuru dawudi arziyibedə shima bərni ci kəmaduwuye Abidjan. Yala-fətenzən Guinea-a, fətenzən Liberia-a, yala-fətenzən Mali-a, yala-fətenzən Burkina Faso-a, gədinzən Ghana-a, kuru anəmnzən kəmaduwu Atlantic be Gulf of Guinea-a. Am miliyon 31.5 suro saa 2024 yen, Ivory Coast də shima lardə do nəm nguwu jamaye kən yakkəme suro Fəte Africa yen.[[1]] Təlamma nzədə Faransa, kuru təlamma asalye zauro faidatin, Bétéya, Baouléa, Dyulaya, Dan, Anyinna kuru Cebaara Senufowa kunten. Sammason, təlamma 78 yeyi Ivory Coast lan manatin. Lardədə am adin kada'a, surodən am adin Islam be'a, adin kərista be'a, kuru adin adabe'a mbeji shidoni animism'a sədinma.[[2]][[3]]

Kawu sha tunotinro, Ivory Coastdə fato kəriyewa kadaye, Gyaaman-a, Mairi Kong-a, Baoulé-a kunten. Nadə suro saa 1843 yen France ye nzəliwo ro wallono kuru suro saa 1893 yen kərmai Faransaye ro wallono dau kəriwu Africa ye lan. Kərmai kəlabe suro saa 1960 lan səwandəna, Félix Houphouët-Boigny shima fuwumanzəwo, shidoni lardədə'a sunotinma har saa 1993 ro saadənan. Nashadəye nəm kalkalzəna, Ivory Coastdə nəmkam siyasabe-arziyibe'a mashiwanzə Fəte Africa be'a kokkono kuru nəmkam karəngə'a France'a Fəte'a də'a rozəna. Nəm kərtənzə də fulutəna dalil kərmai kəriwube suro saa 1999-a kəriwuwa fatobe indi-a buro salakkin kate saa 2002-a 2007-ayen [11] kuru waltə suro saa 2010-2011-ayen. Dustur bəlin gozəna suro saa 2016 yen.[12]

Ivory Coast də lardə do kərmai kərmaiye duno'a kuru kura lardəye shiro təkkəna. Coffee-a cocoa-a tando men, shidə duno arziyibe suro Fəte Africa yen loktu saa 1960-a 1970-ayen, daji suro saa 1980-ayen tajirwa arziyibe sətana, banazəgə loktu siyasabe-a nəmzalum naptəram jamabe-a səta saa 2011 ro saadəna. 2011. Saa 2012 lan səta 2023 ro saadənan, razəwu lardəyedə kashi 7.1% saa woson wurazəna, shima razəwu wuratəye kən indimi suro Africa yen kuru kən diyaume dunyalan.[13] Suro saa 2023 yen, Ivory Coast də shima GDP kən indimiwo suro fəte Africa yen, ngawo Cape Verde yen.[14] Adə yayi, kulashi karəngəye suro saa 2016 yen, kashi 46.1% jamiyedə nəm talaa kadaye sandiya lejin.[15] Suro saa 2020 yen, Ivory Coast də shima lardə do ngalo kokoye lardə diyayero sutuluyin ma kuru nashanzəro fandi nguwu səbandin.[16] Razəwudə kuwami yaye zauro bare lan təngatəgəna, am sənana kungəna-baredə sandima nguwuwo.[2]

Lamintǝ

[yasa | usullu yasa]
  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Population_Reference_Bureau
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Institut_National_de_la_Statistique_de_C%C3%B4te_d%27Ivoire
  3. https://www.caidp.ci/uploads/7113b93cc641ba78c591e9f79a4e729c.pdf