Idi Amin
Sex or gender | male ![]() |
---|---|
Country of citizenship | Uganda, Saudi Arabia, Uganda Protectorate, Uganda ![]() |
Name in native language | Idi Amin ![]() |
Given name | Idi ![]() |
Family name | Amin ![]() |
Date of birth | 1925, 30 Chidi 1928 ![]() |
Place of birth | Koboko, Kampala ![]() |
Date of death | 16 Shawur 2003 ![]() |
Place of death | King Faisal Specialist Hospital and Research Centre ![]() |
Manner of death | natural causes ![]() |
Place of burial | Jeddah ![]() |
Spouse | Sarah Kyolaba, Kay Adroa, Malyamu Amin ![]() |
Languages spoken, written or signed | English, Swahili ![]() |
Occupation | politician, military officer, Ugandan boxer, military personnel ![]() |
Field of work | military affairs ![]() |
Position held | President of Uganda, chairperson of the Organisation of African Unity ![]() |
Residence | Jeddah ![]() |
Member of political party | independent politician ![]() |
Religion or worldview | no value ![]() |
Medical condition | syphilis ![]() |
Sport | boxing ![]() |
Military or police rank | field marshal, major general ![]() |
Conflict | Mau Mau Uprising, 1971 Ugandan coup d'état, Uganda–Tanzania War ![]() |
Military branch | British Army, Uganda People's Defence Force ![]() |
Replaces | Apollo Milton Obote ![]() |
Idi Amin Dada Oumee (Uganda ye, UK ye,sha katambo 30 May 1928) bawono 16 August 2003) shima cidama askərraye Uganda ye kuru siyasama do kərmai suro saa 1928 lan cidazəna ma. 1979. Shidə kərmai askərraye sədin kuru shidə kərmai zauro nəmzalumye suro gargam dunyabe zamanben gotəna.[1]
Amin də baanzə tǝlam Kakwa yǝ kuru yanzə Lugbara. Suro saa 1946-yen, shiye askərra King's African Rifles (KAR) ye dəro kəllatə naptə bəri detəyen. Shiye daraja lieutenant ro ciwono, kəriwuwa British ye kəla am Somalia ye tawayewuyen kuru daji kəriwu Mau Mauye Kenyalan sədindən cidazəna. Uganda də kərmai kəlabe suro saa 1962yen United Kingdomlan sawandina.
shima King's African Rifles (KAR) soja'a kərmai kərmai British ye dəro kəllatə naptə bəri detəyen. Sha daraja lieutenant ro ciwono, kəriwuwa British ye kəla am Somalia ye tawayewuyen kuru daji kəriwu Mau Mauye Kenyalan sədindən cidazəna. Uganda ye kərmai kəlabe United Kingdom lan səwandəna suro saa 1962 yen, kuru Amin də suro askərrayen napkono.
nasha banama komanda askərraye ro cizəna suro saa 1964 yen kuru ngawo saa indiyen komandaro wallono. Sha nowada kura lardǝ Ugandabe Milton Obote dǝ shiga sǝtayinro dawarzǝna kǝla kungǝna askǝrrabe zalǝmtǝben, adǝnankadǝro shiye 1971lan kǝrmaiya Ugandabe dǝga sǝta kuru kǝlanzǝ kura lardǝbe ro warmajiwo.
Loktu kərmainzən, Amin də mai kərmai lardəwa fəteyero walzənadən cizə bana Israelye sədinro wallono, Libyaye Muammar Gaddafi-a, Zaireye Mobutu Sese Seko-a, Soviet Union-a, gədi Germany-aye banazayinro wallono. Suro saa 1972 lan, Amin ye am Asiaye duwono, nguwunzaso am India-Uganda ye, adəye səkə India ye nəm kamza kərmaizə'a rozəna
. Suro saa 1975 lan, Amin ye kura karapka African Unity (OAU) ye dəga gozəna, karapka kate gomnatiye do nəm tilo kate lardəwa Africaye fuwutəgəro dawartənama. Uganda də shiye wakil kəlakəl kəla hakkuwa adammanayen saa 1977 lan səta 1979 ro saadənan.[2] United Kingdom ye nəm kamza Uganda'a 1977 lan namgono, kuru Amin ye wono shiye British'a kəriwuzəna kuru "CBE" də'a kəla darajanzə "Kənasartəma Daula Britishye" ro sərana.[3]