Fredrikstad
| Inception | 1567  |
|---|---|
| Name | Frederiksstad, Fredriksstad, Fredrikstad |
| Native label | Fredrikstad |
| IPA transcription | ˈfɾɛdɾɪkstɑ, ˈfɾɛkstɑ |
| Named after | Frederick II of Denmark |
| Demonym | freksting, freksting, Fredrikstadmann, Fredrikstadkvinne |
| Country | Norway |
| Capital | Fredrikstad |
| Located in the administrative territorial entity | Østfold |
| Located in time zone | UTC+01:00 |
| Coordinate location | 59°13′0″N 10°57′0″E |
| Highest point | Østento |
| Office held by head of government | mayor of Fredrikstad |
| Head of government | Jon-Ivar Nygård, Siri Martinsen, Arne Sekkelsten |
| Member of | International Association for Sports and Leisure Facilities, International Cities of Refuge Network |
| Twinned administrative body | Kotka, Aalborg, Zhuzhou, Húsavík, Karlskoga Municipality |
| Shares border with | Råde Municipality, Sarpsborg Municipality, Hvaler Municipality |
| Language used | Bokmål |
| Significant event | boundary change, boundary change, boundary change, boundary change, boundary change |
| Award received | Most Attractive City Award |
| Official website | https://www.fredrikstad.kommune.no/ |
| Has list | Q11972786 |
| Category for maps or plans | Category:Maps of Fredrikstad |
Fredrikstad
Fredrikstad (Təlam Norway be: buron Fredrikstad; ma'ananzə "Bəla Fredrikbe") shima bərni kuru bəladiya suro lardə Norway be. Dawudi kərmai bəladiyayedə shima bərni Fredrikstad.
Bərni Fredrikstad də sha 1567 lan mai Frederick II ye sha kokkono, kuru bəladiya bəladiyaye ro kəntawu January ye kawunzə 1 saa 1838 lan kokkatə (bərni bəladiyaye də wune). Bəladiya Glemmen yedə Fredrikstad'a kəllato yim kawu kəntawube 1, saa 1964 lan. Bəladiya Borge'a, Onsøy'a, Kråkerøy 'a, Rolvsøy 'a Fredrikstad 'a kəllatə yim kawu kəntawube 1, saa 1994 lan.
bəladiya Borge'a, Onsøy'a, Kråkerøy'a, Rolvsøy'a də sandiya Fredrikstad'a kəllata yim kawu kəntawube 1 kəntawu Januarybe saa 1994 lan.[1]
Bərnidə kəmoduwu Glomma'a kəllata na Skagerrak'a kəltayindən, alamanna kilomita 20 (12 mi) kalangai Sweden be dən. Rokko mashi Sarpsborg ye lan, Fredrikstad də bərni kura kən uwumi Norway ye də shima bərni kura kən uwumi wo: Fredrikstad/Sarpsborg. Kawu kəntawu Septemberye kawunzə 30 saa 2021 lan, futu isawu Norwayye fəlezənadə, bəla'a indi anyi nəm nguwu amyedə 141,708 Fredrikstad lan 83,761 kuru Sarpsborg lan 57,947.
Fredrikstad də ci Glomma lan garratə ngawo Sarpsborg (kilomita 15 (mil 9) samilan) soja'a Swedish ye suro saa 1500s yen warzanayen. Am bəladəye laadə ngawon kozana kuru bəlanza dinadə na buroyedən walta garza kuru daraja bərninzaye walta 1839 lan cowondo.
Dawudi bərnidə ci kəmaduwu Glomma yedən kara, amma bərni dina ci kəmaduwu gədi yedə shima bərni done yala Europe ye lan zauro gənatənama wo.
Fredrikstad də kuren cidaram kura sawmill ye mbeji kuru shima ci kəmaduwu kəskaye lardə diyayero sutuluwuna, daji dare mara njiye gartə badiwono, hatta fato kuradə suro saa 1988 yen zaktəna.
Suro saa 2005 yen, Fredrikstad də shima ci njiye dareye do Tall Ships' Race ye dəga sədin ma, am duwu kada bərni dəro səsangəna. Saa 2019 lan, shima ci njiye buro salakbewo.
Suro saa 2017 yen, Fredrikstad də lamba bərni zauro hangal gojinma lardəye zuwuna. Shi lambadə saa woson gomnati Norwaybe shiro cin kəla lamarra naptəram jamabe-a, razəgəbe-a kuru korbe-ayen.[2]
Bayan sammasoyǝ
[yasa | usullu yasa]Su
Bərni də'a mai Danish ye Frederick II lan bowotə saa 1569 lan. Awo dareye stad də ma'ananzə "bərni".
Kawu saa 1877 ro, su də Frederiksstad ro ruwotə, daji 1877 lan səta 1888 ro saadənan Fredriksstad ro ruwotə, kuru darerammo saa 1889 lan futu kərmayero ruwotə badiwono: Fredrikstad.
Coat of arms
[yasa | usullu yasa]Shi coat-of-armsdǝ zaman zamanne. Sandiro kəntawu Aprilye kawunzə 21 saa 1967 lan cedo. Balimiya kureyedə seal bərnidəye dinaro notənadən kara, shidoni saa 1610 lan tədənamadə. Sandiye fato kəriwube bearye səliwin fəlezana. Awo ajabba lan, Fredrikstad də suro saa 1610 yen gar kəriwube bawo (datəgəram karnu kən 17th ye lan la'a səbandəna). Fredrikstad də am Sarpsborg ye sha kokkada kuru gar kura də'a bear də'a indiso musko Sarpsborg ye lan gozana. Awo do ne seal lan bowotin də shima balimi ro faidatin tun badiyaram karnu kən 19th ye lan. Balimiya bəlin sodə'a kəlele saa 400th bərnidəye suro saa 1967 lan cedo kuru nəm gade zamanbe kəla fortress-a bear-ayen fəlezana.
Gargam
[yasa | usullu yasa]Ngawo Sarpsborg'a cidiro wartənayen loktu kəriwu saa tulur yalabedən, mai kərmaidə, Frederik II, shawari mairibe gozəna bərnidə'a waltəm gartəro kilomita 15 (9 mi) anəm na buroyedən. Na bəlin adə kəmaduwu'a karəngənzəa kuru cidi kaata dərizə kəlzənadəye səkə na kureye dəga nəm ngalwozəna. Su Fredrikstad də buro salak yin wasika mai ye kəntawu February ye kawunzə 6 saa 1569 lan faidatəna.[3]
Cida do bəro nzəliwo də buro salakyen Willem Coucheron kuru dare Johan Caspar Von Cicignon sandima fuwumanza. Suro saa 60 fuwuyedən, fatowa kəriwube kada gartəna Fredrikstad Fortress lan, Isegran-a, Kongsten-a, Cicignon-a kunten. 1735 lan, bəla sənana nasha fəte Glomma yedə, Vestsiden də kokkatə. Nasha adə dare bərni kureye dəga kozənaro wurazə, kuru dawu bərniye kura ro wallono. Ngəwuso garra bərni dina kureyedə loktu konnuye saa 1764 lan konnuye ferzənan. Suro saa 1840s yen, kəska Fredrikstad lan ladodə dunotə badiwono. Suro saa 1860s yen, saws kada steam lan faidatinma ci kəmaduwudəyen gartəna, kuru suro saa 1879 lan zawal maara cidiyedə Fredrikstad ro nazəna, adəye wuratə gade suwudəna. Ngawo katakau lardə diyayero sutuluwunayen dalil zamanye cidaram katakau tandoye badiyaram saa 1900s yen, Fredrikstad ye awo tandonzə də awo gadero faltəna. Dare lan Norway ye dawudi cidaram kura kura ro wallono, na mara njiye kura Fredrikstad Mekaniske Verksted lan nowata.