Jump to content

Ethiopia

Wikipedia lan
Ethiopia
sovereign state, country, landlocked country
Part ofEast Africa Yasa
Inception21 Shawur 1995 Yasa
Official namela République démocratique fédérale d’Éthiopie Yasa
Native labelየኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ, Federaalawaa Dimokraatawaa Repabliikii Itoophiyaa, ናይኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዴሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ Yasa
IPA transcriptionɛtɪˈuːpɪɑ Yasa
Official languageAmharic Yasa
AnthemMarch Forward, Dear Mother Ethiopia Yasa
Cultureculture of Ethiopia Yasa
Motto textLand of origins, Gwlad y tarddu Yasa
ContinentAfrica Yasa
CountryEthiopia Yasa
CapitalAddis Ababa Yasa
Located in time zoneUTC+03:00, East Africa Time, Africa/Asmara Yasa
Located in/on physical featureEast Africa Yasa
Coordinate location9°0′0″N 40°0′0″E Yasa
Coordinates of easternmost point8°0′4″N 48°0′3″E Yasa
Coordinates of northernmost point14°52′48″N 37°54′0″E Yasa
Coordinates of southernmost point3°24′14″N 39°33′9″E Yasa
Coordinates of westernmost point7°56′41″N 32°59′53″E Yasa
Highest pointRas Dashen Yasa
Lowest pointDanakil Depression Yasa
Basic form of governmentfederal republic Yasa
Office held by head of statePresident of Ethiopia Yasa
Head of stateTaye Atske Selassie Yasa
Office held by head of governmentPrime Minister of Ethiopia Yasa
Head of governmentAbiy Ahmed Yasa
Executive bodyGovernment of Ethiopia Yasa
Legislative bodyFederal Parliamentary Assembly Yasa
Central bankNational Bank of Ethiopia Yasa
Currencybir Yasa
Driving sideright Yasa
HashtagEthiopia Yasa
Top-level Internet domain.et Yasa
Flagflag of Ethiopia Yasa
Coat of armsEmblem of Ethiopia Yasa
Geography of topicgeography of Ethiopia Yasa
Has characteristicnot-free country Yasa
History of topichistory of Ethiopia Yasa
Patron saintSaint George Yasa
Economy of topiceconomy of Ethiopia Yasa
Demographics of topicdemographics of Ethiopia Yasa
Mobile country code636 Yasa
Country calling code+251 Yasa
Trunk prefix0 Yasa
Emergency phone number911, 907, 939, 991 Yasa
Licence plate codeETH Yasa
Maritime identification digits624 Yasa
Unicode character🇪🇹 Yasa
Category for maps or plansCategory:Maps of Ethiopia Yasa
Map

Ethiopia, [c] hukumamen kərmai Democratic Republic Ethiopia yedə, shima lardə do suro Horn Africa ye gədi Africa yǝ lan kara. Kalangaiyya Eritrea'a yala-a yala-gədi-a, Somalia gədi-a, Kenya-a anəmro-a, anəm Sudan-a fəte-a, Sudan-a yala-fəte-a ye-a. Ethiopia də nasha cidiye kilomita square 1,104,300 (426,400 sq mi).[1] Saa 2024 lan, am miliyon 132 yeyi mbeji, shima lardə do am nguwu'a dunyalan, am nguwu'a Africa lan ngawo Nigeria yen, kuru lardə do am nguwu'a dunya lan.[2] [3]Bərni kura lardəye'a bərni kura'a də, Addis Ababa də, kilomita kada fəte gədi Africa yǝn mbeji shi done lardədə'a Africa'a Somali'a ro yaksəna də.[4]

Am zamanbedə Ethiopia zamanbelan fəlangzana kuru nasha gədibe-a na gade-aro lezana zaman Middle Paleolithic bedən.[19][20][21][22][23] Suro saa 980 BC yen, Mairi D'mt ye də kərmainzə kəla Eritrea-a yala Ethiopia-a ye dəga gərzəgəna, amma Mairi Aksum ye də kəla furumtəram kəla furumgata saa 900 ro sədəna.

Adin adin kəristabedə mairidəye 330 lan səmowona, kuru Islam də Hijra buro salak bə suro saa 615 ben isəna.[25] Ngawo Aksum ye suro saa 960 lan wurtənayen, kərmai Zagwe ye də nasha yala-dawu Ethiopia ye dəga sunotin hatta Yekuno Amlak ye suro saa 1270 yen kərmaizəna, Ethiopia Empire-a Solomonic dynasty-a dəga kərmaizəna, kəla Solomon-a Queen of Sheba-a ye cidiya tadanza Menelik I. empire də daraja lan wurazəna, nasha kəriye'a faraktə-a kuru kəriwu nasha batawunzəye'a kəriwutə-a lan; zauro nowatadə, kəriwu Ethiopia-Adalbe (1529-1543) banazəgə mairidəga yaktəro, banazəgə nasha kərmai dəga yaktəro, shi do ne dareram lan suro dau-a Zemene Mesafint yen dau karnu kən 18th ye lan. Emperor Twodros II ye Zemene Mesafint dəga dawono badiyaram kərmaizəye saa 1855 lan, adəye waltəm kəlta-a zaman zamanye-a Ethiopia ye dəga suwudəna.[26]

Lamintǝ

[yasa | usullu yasa]
  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Ethiopia#cite_note-18
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Ethiopia#cite_note-csa2-19
  3. https://en.wikipedia.org/wiki/Ethiopia#cite_note-ReferenceB-20
  4. https://en.wikipedia.org/wiki/Ethiopia#cite_note-CIA2-21