Casablanca

city
Official name	الدار البيضاء, ⵜⵉⴳⵎⵎⵉ ⵜⵓⵎⵍⵉⵍⵜ, Casablanca, Casablanca
Native label	‫الدار البيضاء, Tigmmi tumlilt, Casablanca, ⴹⴹⴰⵕⵍⴱⵉⴹⴰ
Demonym	Casablancan, Casablancaise, Casablancais, casablanqués, casablanquesa
Official language	Arabic, Standard Moroccan Amazigh
Country	Morocco (cidi)
Capital of	Casablanca-Settat, Casablanca Prefecture
Located in the administrative territorial entity	Casablanca Prefecture
Located in time zone	UTC±00:00, UTC+01:00
Coordinate location	33°35′57″N 7°37′12″W
Head of government	Nabila Rmili
Owner of	Stade Mohamed V
Heritage designation	Tentative World Heritage Site
Postal code	20000 - 20200
Official website	https://www.casablancacity.ma/fr
World Heritage criteria	(ii), (iv)
Economy of topic	economy of Casablanca
Local dialing code	22, 21
Category for the view of the item	Category:Views of Casablanca
Category for maps or plans	Category:Maps of Casablanca

Casablanca (Arabic: الدار البيضاء, romanized: al-Dar al-Baydaʾ, lit. 'fato bəl', IPA: [addaru ɫbajda') shima bərni kura Morocco lan kuru shima dawudi arziyibe-a kasuwube-a lardədəyewo. Ci kəmaduwu Atlanticbe suro Chaouia plainbedən nasha dawu-fəte Moroccoben kara, bərnidə nəm nguwu ambedə nasha bərnibedən miliyon 3.71, kuru Casablanca kuradən miliyon 4.27 samin, adəye sha bərni nəm nguwu jamabe nasha Maghrebbedən sədin. , kuru shima kən uskuye kurawo suro dunya Arabben.Casablanca də shima ci njiye kura Morocco ye wo, ci njiye Casablanca ye də shima ci njiye kura Africa lan, kuru shima ci njiye kura kən yakkəme yala Africa ye lan, ngawo Tanger-Med (40 km (25 mi) gədi Tangier ye) kuru Port Said ye lan. Casablancadə shima na askərra njiye Moroccobe kurawo.

Casablanca də dawudi kungənaye zauro faida'a, daraja kən 54 me dinalan suro kəntawu Septemberye saa 2023 yen dawudi kungənaye dunyalan, kate Brussels-a Rome-a yen.[5] Shi Casablanca Stock Exchange də shima Africa lan kən yakkəmiwo nasha kasuwu zarye lan, suro saa 2022 yen.

Kamfaniwa kura kura Morocco ye'a kuru kamfaniwa kura kura America ye'a Europe ye'a do lardədən cidazayin də, headquarter nza'a kuru cidaram nza kura kura də Casablanca lan mbeji. Statistics cidaramye karəngəye fəlezəna Casablancadə shima na cidaramye kurawo suro lardədəyen.

Ilmu asalbe

Kawu karni kən 15me dəro, nabtəramma kərma Casablanca lan bowotin də sha Anfa lan bowotin, Europe lan El-Anfa'a, Anafa'a au Anaffa'a, Anafe'a, Anife'a, Anafee'a, Nafe'a, Nafee'a ro fasartəna.[7] Ibn Khaldun ye su də Anfaça ro cina, dalami təlamma Auréba [ar] Maghreb ye də, amma ilmuma naptəram jamaye André Adam ye daawanza adə'a kasatsənyi dalil syllable kən yakkəme də ba nankaro.[7] Nahum Slouschzye futu təlamma Hebrewyedə cina, Lexicon of Geseniusye fəlezəna: anâphâh (jili ngudoye) au anaph (fuska, foto), amma Adamye adəga kasatsanyi kəla amma Yehudiyayedəma Tamazight manazayinno.[7] Adam ye etymology Arabic ye dəga kasatsanyi, أنف (anf, "nose"), dalildə bərnidə təlam Arabic lardəye dəga kawuzəna, kuru kalma anf də na'a cidiye bayantəro faidatənyi.[7]Adam ye etymology Tamazight ye dəga tawatsəgəna—anfa "kəla kauye", anfa "cidi kəla kəmaduwuye", ifni "ci kəmaduwuye", au anfa "cidi kəmbuye"—amma shiye bayanna mbejidə tawadəro sətinbaro asuzəna.[7]

Su "Anfa" də map lan faidatin hatta saa 1830-laan hatta saa 1851- shidoni Adam ye hangal cartographers ye map'a kureye dəga waltəm yasayero səkəna də.[8]

Casablanka

Sokku Sultan Alawi Mohammed ben Abdallah (c. 1710-1790) bərnidə'a waltə garzənadən ngawo cididə'a bannatənayen suro saa 1755 yen, sunzə faltə "ad-Dār al-Baydaar" ro kalakkatə (Badar al-Baydaar Fato bəldən faidatin), amma təlam bəlaben faidatin, amma təlam bəlaben faidatin. البيضاءdə maananzədə Fato bəlye, amma təlam Arabic Moroccoben maana asal fato bəlyedə gozəna).[8]

Futu su "Casablanca" dəye fərtənzə notənyi, amma dawariya kada fəlezana. André Adam ye hawar kəla am Sufi ye kuru kasuwuma Allal al-Qairawani ye dəga gulzəna, shi do ne Tunisia lan isana kuru Casablanca lan kamunzə Lalla al-Baiḍa'a dəga napsana dəga.[8] Am bəladiya Mediounayedə kəlanza'a "Dar al-Baiḍāʾ" (دار البيضاء Fato Bəlye) lan sadin.[8]

Son yaye, kəla kau gana laa suro cidiben sami banna Anfaben kuru fəte dawu bərni kurobedən, alama awo bəl-təltəna mbeji. gardə, waneye zawiya Sufibe shidoni alamaram maaranjiye ro faidajinma.[9] Cartographer Portuguese ye Duarte Pacheco ye badiyaram karnu kən 16th ye lan ruwozəna kəla bərni də'a futu kəskelan tower lan asutin, kuru kashimoma nauticalye dareram karnu kən 19th ye də kuwami yaye "tower bəl" də'a na waltəramye ro gozana.[8] Maara njiye Portuguese ye də su Arabic ye zaman ye də'a "Casa Branca" (fato bəl) ro kalakca na Anfa ye lan.[8] Su "Casablanca" də shima su Portuguese ye dəwo sa Spain ye kasuwu kəlakəl Iberian ye men gozanadən.[8]

Loktu kərmai Faransaye Moroccolan sədindən, sudə Casablancaro wallono ([kazablɑ̃ka] lan bowotin). Kudəro, am Moroccobedə bərnidə'a Casablanca au Casa lan bowozayin kasarrataro, au su Arabicben, d-Dār l-Bida'a Arab Moroccoben bowotin au ad-Dāru-l-Bayda' Arabiclan bowotin.[10]

Gargam buroye

Nasha do kuro Casablanca gultin də Berbers sandima sha kokkada kuru napsana karnu kən tulurmin BC lan.[11] Am Phoenicians ye sha ci kəmaduwuye ro faidatana, daji am Romaye soye sha faidatayin. Shiye kasatsəna Anfa də shima "bərni zauro fuwuzənama kəla Atlantic Coast yen dalil cidinzə bareye nankaro." Berbers fatobe'a tuskatədə, shidoni Arabiyaro tartəgə suwudənadə.[13][14] Suro karnu kən 14th yedən, cidiya Merinids yen, Anfa də faidanzə ci njiye ro wallono. Merinids dareyedə sandiya kəriwu jamaye suro saa 1465yen cotulowo.[15]

Kǝnasar Portuguesebe-a kuru duno Spainbe-a

Badiyaram karni kən 15 me dən, bəladə waltə kəlanzəye ro wallono, kuru ci kəmaduwu bəladiyaye'a am bəladiyaye'a nəlefa'aro wallono. Portuguese soye bəladə'a bomb lan bannazana suro saa 1468 yen.[16] Bəla doni kornzən wurazənadə sha Casa Branca lan bowotin, ma'ananzə "fato bəl" təlam Portuguese yen.

Bəladə darerammo waltə gartəna kate saa 1756-a 1790-a lan sultan Mohammed ben Abdallah, diwo Moulay Ismailbe kuru kəlakəlma George Washingtonbe, bana am Spainbe na kasuwube karəngəndən. Bəladə sha ad-Dār al-Baydā' (الدار البيضاء) lan bowotin, fasari Arabic bəla Portuguese Casa Branca yedə.

Kǝriwu kǝrmai lardǝ notobe

Suro karnu kən 19th yedən, nəm nguwu nadəye təra badiwono sau shidə kam kura do bəndiye sanyiyaram karewa tətandinma Britain ye dəro suwudin kuru nəm nguwu mara njiye tərana (British ye, waltəram lan, shayi gunpowder ye lardə Morocco ye lan faidatin, shayi mint ye lan faidatin).[17] Saa 1860s lan, am 5,000 yeyi nadən napsana, kuru nəm nguwunzadə 10,000 yeyiro təra dareram saa 1880s yen.[18] Casablanca də ci njiye ganaro wallono, nəm nguwu amyedə 12,000 nazəna suro saa ganayen kənasar Franceye'a kuru am Franceye kərmai notoye'a 1906 lan. Saa 1921 lan, adə 110,000 ro ciwono, [19] nguwuso bəla shanty ye fuwutə men.

Bombardment of Casablanca

Shi Treaty of Algeciras saa 1906 ye dəye nəm kura France ye suro Morocco yen nozəna kuru awo'a yakkə Casablanca'a lezənama mbeji: cidawu France ye də cida'a ofis customye də'a wuzayin kuru kungəna tuwondin də'a zamzayin kuru France ye kampani do La Compagnie Marocaine ye də'a cidaram njiye də'a fuwuzayin. Askərra askərraye Faransa-a-Spanish-a lan allamtənadə sabta ci njiye dəga dəritəro.[20]

Ci njiye dəga gartə nankaro, zawal kəpkata suro kəntawu June ye saa 1907 lan maara cidiye Decauville ye dəga kəltəro ci njiye dəga na njiye Roches Noires ye dəga kəljin, na Sidi Belyout ye dəga kozəna. Adəga kuru kataffa tawadə Algecirasye saa 1906yedəro kattuwudə, təlamma Chaouiayedə maara cidiyero bətərəm sadəna, cidawu Compagnie Marocaineye 9 cezəna—3 Faransaye,Am Italiyabe-a, kuru am Spainbe 3-a.[21]

Jaawuwa dəro, Faransaye bərnidəro suro kəntawu August saa 1907 lan mara bunduwuye kada'a bomzəna kuru askərra suro bəladəyen gənazana, banna kada suwudə kuru am Moroccoye kate 600-a 3,000-a cezəna.[22] Isawu am do 15,000 ro samin kərmu-a zau-a. Ngawo bom bom fəletə-a askərra Franceye gənatə-ayen, fatowa Europebe-a Mellah-a, au Jewish quarter-adə, dutəna, kuru dareyedə konnu lan fəlezana.[23]

Oujda də ba səmowona dəro, bom fəletə-a askərraye bərni dəro bətərəm təmtəgə-a dəye fuwu fəteye soji Faransaye Morocco'a kəriwutəro kazəna.

Kǝrmai Faransabe-a kuru dunonzǝ-a

Kərmai Faransaye Casablanca'adə March 1912 lan kasattəna loktu tawadə Fes yedə Protectorat Faransaye koksənadən.[28] Cidiya kərmai kərmai Faransayedən, Casablancadə ci kəmaduwu kərmai notoye ro wallono.[29] Badiyaram karnu kən findiyen sa Morocco də'a kərmai France ye ro warmatəgəna dən, France ye kərmai də'a na'a ci kəmaduwu Morocco ye dəro kalaktəro shawari cado (misallo Rabat'a Casablanca'a) nasha'a suroye'a (misallo Fez'a Marrakech'a). Rabat də bərni kura kərmaiye lardə dəye ro cado kuru Casablanca də bərni kura arziyi ye ro cado.[30]Jeneral Hubert Lyautey ye bərni ci kəmaduwuye bəlin də'a Henri Prost ro cido. Futu bərniwa Moroccobe gadeson sədənayeyi, Prostye bəla Europebe diya garu medinabedən kurzəna. Casablanca lan, shiye "bəla bəlin" kurzəna am Moroccoye bərni gaden isayin dəga naptəro.[31]

Am Europebedə reta nəm nguwu Casablancabedə gozana.[32]

Saa 1937-1938 lan kwasuwa typhoid fever ye fəlangzənadə hukuma'a kərmai kərmaiye faidata na'a bərniye Casablanca ye'a nəm zahirro gozana.[33][34] Am Moroccoye fatowa kəla kəltəyen napsanadə sandiya dawudidən tutuluwuna kuru sandiya tarzana, masammanno Carrières Centralesro.[33]

Kǝrigǝ Dunyabe II

Ngawo Philippe Pétain France ye kəriwu Nazis ye'a mukko səkkənayen, askərra France ye do suro daula France ye lan kəriwuzayin dəro amariya cina kəla kalangai France ye'a faitəro kəla am bətərəmtəma'a--kəlakəltəma au diwal gaden-- letəgəram "asymmetrical neutrality" faidatə Germans ro.[35] Am Faransaye Morocco'a notodə Pétain'a banazana, amma Moroccoyedə de Gaulle'a kəlakəlnza'a banazana.[36]

Operation Torch də, kəntawu November ye kawunzə 8 saa 1942 lan baditəna də, shima bətərəm do British-America ye Faransa yala Africaye ro sadəna də loktu kəriwu dunyabe kən indimi yen. Soja'a cidabe fəteyedə, sandima askərra Americabe Major Jeneral George S. Patton-a Rear Admiral Henry Kent Hewitt-aye fuwumanza, sandima Mehdia-a, Fedhala-a, Asfi-a ro bətərəm sadə.Soja'a Americaye Casablanca'a kərmai Vichyyen səmowona loktu Franceye kəlanzə'a cinadən kəntawu Novemberye kaunzə 11 saa 1942 lan, amma kəriwu Navy Casablancayedə goza kowono hatta askərra Americaye mara njiye Germanye U-173 kəntawu Novemberye kawunzə 16 lan njiro sakkənadən.[37]

Casablanca də shima na do Berrechid Airfield ye dəwo, na do mara samiye kura America ye dəwo na do mara samiye America ye samma soye faidatin ma loktu kəriwu dinaye kən indimi yen. Shi faraskəram maara samibedə tən buron faraskəram maara samibe Mohammed V ro wallono.

Samno Anfabe

Casablanca ye samno Anfa ye dəga (kuru samno Casablanca ye lan bowotin) suro kəntawu January ye saa 1943 lan sədin. Kuruson generals Francebe Charles de Gaulle-a Henri Giraud-a mbeji, amma cidawa gana laa sadəna kuru dawari askərrabedəro surodən ba.

Samno adəlan kəlakəlwudəye kaida "bəla kənjo shartəba" dəga gozana, ma'ananzə dunowa Axisbedə kəriwuzayin hatta kənasarnzaro. Roosevelt ye Sultan Muhammad V'a kəlanzəlaro kəla kəlzana kuru banazəgə kərmai kəlabe Moroccoye ngawo kəriwudəyen fəlezəna.[38] Adə awo faltəye ro wallono, dalil am Moroccoye kərmai kəlabe cotto matəro.[38]

Nasha kǝrmai kǝlabe

Loktu saa 1940-a 1950-a yen, Casablanca də dawudi fitəna kura Faransa'a kəriwutəye.

Yim kawu kəntawube 7 kəntawu Aprilbe saa 1947 lan, cidawu Moroccobe cetə, shidoni Senegalese Tirailleursbe cida askərra Faransabe kərmai kərmaitəbedən sədənadə, futu Sultan Muhammed Vye Tangierlan kərmai kəlabe matəro manajindən.[39]

Fitəna Casablanca lan wakawono kəntawu December ye kawunzə 7-8 saa 1952 lan, kəla kəlakəl cidawu Tunisiaye Farhat Hached dəga La Main Rouge ye cezənayen—shi nasha nəmzalumye nəm ngalwoye France ye də.[40] Daji, yim kawu kəntawube 25 kəntawu December saa 1953 (yim Krismasbe), Muhammad Zar ye kasuwu Casablancabedəro bom fəletə dawarzəna kəla Sultan Muhammad V-a yallanzə mairibe-a yim kəntawu Augustbe kawunzə 20 (Eid al-Adha) saa shimadəyen.

Tun kərmai kəlabe sətanadən

Morocco ye kərmai kəlabe France lan 1956 lan səwandəna. Zaman ngawo kərmai kəlabe dən bərni'a faltə'a kuru naptəram jamaye'a razəwu'a faltə'a suruna, musamman maro nguro'a alamanna Hay Mohammadi yeyi, shidoni letəram neoliberal ye'a cida'a bərni waltəm fuwutəye kəriye'a lezənadə.[42]

Kufu Kasablankabe

Yim kawu kəntawube 4-7 kəntawu Januarybe saa 1961 lan, bərnidəye am kura'a Africabe fuwutəwu'a səmowona loktu samno Casablancabe saa 1961bedən.

Hijra Yewudibe

Casablanca də shima na do Yewudiwa Morocco kolzayinma Operation Yachin men, cida do Mossad ye sədəna yewudiwa Morocco ye dəga Israelro hijratəro kate kəntawu November saa 1961-a spring 1964-a lan.[45]

1965 lan fitəna

Zanga-zanga fuwurawaye saa 1965 ye kəlakəl fuwurawa Moroccoye kəlakəl askərra jamaye dawarzanadə, shidoni bərniwa lardəye sammason tartəgəna kuru fitənaro walzənadə, yim kawu 22 March 1965 lan badiwono, fuwu Lycée Mohammed V Casablancayedən.[46][47] Zangatəwadə nəlefalan badiwono hakku ilmu jamaye Moroccoro məradətəro, amma kazəyiya cidawuye-a, cida ba'a-a, nasha gade naptəram jamaye'a, kuru bannatə-a fitəna-aro wallono.[49] Fitənadə askərra nəlefabe tank-a motowa kəriwube-aye zauro zorzana; Hukuma Morocco ye kərmu kada bayanzana amma UNFP ye am 1,000 ma kozəna bayanzana.[46]King Hassan II ye awo wazəna dəga maləmma-a yanzaso-aro zorzəna, kuru suro kutuwanzəyen lardəro yim kawu 30 March 1965 lan wono: "Kəryedəro tajirwa kura bawo am ilmuma gultin dəga kozənaro. Ca nyi sammaso kərazanyiro wallono maa ngəlaro waljin."[50][51]

1981 lan fitəna

Yim kawu kəntawube 6 kəntawu Junebe saa 1981 lan, Casablanca Bread Riotsdə wakawono,[52] shidoni taman karewa məradəbe alamanna butterso, shuwurso, fula laamabeso, kəndawu kəmbu detəbeso ngawo loktu baram zauro təranaben.[53] Hassan II ye minista suroye do Faransaye allamzənama Driss Basri dəga kam kəla kəltəma ro walzəna, shi do dare alama saa kərmaiyero waljin ma, zanga-zanga dəga dabcin.[54] Gumnatidəye wono am 66 cezəna kuru 100 zauro zauro, amma kazadalawa am adawayedəye adadu am cezənadə 637 ro gozana, wono am anyi ngəwunzaso bunduwu polisye-a askərraye-aye cezəna.[52]

Mudawana

Suro kəntawu March saa 2000 yen, karafka kamuwaye 60 ma kozənaye zanga-zanga Casablanca lan dawarzana kəla shara kamuwaye lardədən faltəro.[55] Kamuwa 40,000 yeyi hadarzana, nya kada'a daptə-a kuru shara dəptəye-a (dəptədə loktudən awo adinbe bas). Zande-zawalladəye am reta miliyon kadaye səsangəna yaye, karapka faltəyedə suro saa 2000yen baditənadə King Mohammed VIro taasir sədəna, kuru shiye mudawana bəlin, au shara fatobe, badiyaram saa 2004yen, məradəwa kəla hakkuwa kamuwaben kəriwutəmasoye galzəna.[56]

bəlamashi

Som ngurowabedə fəlejin kuru kamil gəyi: Jiri:Div col

Yanawu na laabe

Casablancadə yanawu Mediterraneanbe zauro kawudo-a (Köppenbe yanawu Csa). Shi Canary Current amusu do ci kəmaduwu Atlantic ye də shima nəm konnu'a faljin, shi do ne kəndaram Los Angeles ye də'a samunjin ma, nəm konnu'a samun. Bərnidə kawu 72 saa woson nji samibe ngəwu sədin, shidoni 412 mm (16.2 in) saa woson sədinma. Kawudo shiro kurawo ba'a kuru shiro ganawo ba'a bərnidən də shima 40.5 °C (104.9 °F) kuru -2.7 °C (27.1 °F), sammason. Nəm nguwu nji samibe suro yim falyen təbandənadə shima 178 mm (7.0 in) yim kawu kəntawube 30 kəntawu Novemberbe saa 2010.

Faltǝ yanawube

Kakkadə saa 2019 ye do suro PLOS One yen baktəna dəye somzəna kəla cidiya Wakiltəram Concentration Pathway 4.5 yen, awo do "moderate" ye kəla yanawu faltəyen na do gəttəgə dinaye ~2.5–3 °C (4.5–5.4 °F) nazəyin ma saa 2100 lan, yanawu Casablanca ye də suro saa Tri0 ye dəga samənzəna. Libiya. Kawudo saa ye də 1.7 °C (3.1 °F) lan tərayin, kuru kawudo kəntawu zauro kawudo ye də 1.6 °C (2.9 °F), amma kawudo kəntawu zauro amusuye də 0.2 °C (0.36 °F) lan fulutin.[73][74]

Sonyayi, futu hawar kulashi kən arakkəmi IPCC ye saa 2022 ye fəlezənadən, Casablanca də bərni'a kura kura 12 Africaye dəye falnza (Abidjan'a, Alexandria'a, Algiers'a, Cape Town'a, Casablanca'a, Dakar'a, Dar es Salaam'a, Durban'a, Lagos'a, Lomé'a, Luanda'a Maputo'a də sandima bərni'a kura kura do fuwulan am kura'a sədin ma).Somtəna kəla sandi sammaso banna do US$65 billion yeyi cidiya RCP 4.5 yen kuru US$86.5 billion yen awowa do suro njiye lan tuwondin ma RCP 8.5 saa 2050 lan. banna, amma isawu gade kəla "waneye gana, banna nguwu" raksə tajirwa samma sərayin har dola biliyon US$187 ro saadin "moderate" RCP4.5 ro, dola biliyon 206 dola biliyon RCP8.5 ro kuru dola biliyon 397 dola cidiya kankaraye nəm kalkal bayen.[75] Sau nəm nguwu kuluwubedə saa 10,000 ro gozaa kojin cidiya yanawu faltəben, awo fuwulan nəm nguwu kuluwubedə tərayin, musammanno awo shiro adaptation gultində baro waljiya.[76]

Razəgə

Nasha Grand Casablanca də shima fuwutə arziyi Morocco ye wo. Shidə kashi 32% nasha karewa tandobe lardəbedə-a kuru kashi 56% cidawu sanyiyarambe-a səsangin. Nashadə kashi 30% lantarki lardəye faidatin. MAD billion 93 lan, nashadə banazəyin kashi 44% nasha cidaram mairidəye. Alama 33% awo'a cidaram lardəye lardə diyayero sutuluyin də, MAD biliyon 27, Grand Casablanca lan tuwandin; Kashi 30% nasha banki Morocco yedə Casablanca lan sabkata.[77]

Casablanca ye awo do zauro faida'a lardə diyayero sutuluyin də shima phosphate. Sanyaram gade sodə sandima bənyi kənta-a, bənyi gonəm gənatə-a, sawmills-a, karewa garye-a, glass-a, karewa konnuye-a, cida karaye-a, kəmbu tando-a, mbol-a, awo kənzabe-a, tafa-a.[78]Cida ci kəmaduwube Casablanca-a Mohammedia-adə kashi 50% kasuwu dunyabe Moroccobedə wakiljin. na karewa yiwoye-a tamtamye-a Morocco Mall ye də, kuru diwal ci kəmaduwuye dəga cotto yasa'a. Shi Sindbad park də waltə bəlintəgəna awowa bəlaro letəye-a, biskewa-a, awowa tamtamye-a lan.[79]

Casablanca də dawudi kungənaye zauro faida'a, daraja kən 54 me dinalan suro kəntawu Septemberye saa 2023 yen dawudi kungənaye dunyalan.kate Brussels-a Rome-a yen. Shi Casablanca Stock Exchange də shima Africa lan kən yakkəmiwo nasha kasuwu zarye lan, suro saa 2022 yen.

Royal Air Maroc də ofisnzə kuradə na faraskəram maara samibe Casablanca-Anfa buroyedən mbeji. Suro saa 2004 yen, ofisnzə kuradə Casablanca lan na laa kəriye Nouaceur yero kalakcinro warmajiwo, karəngə faraskəram maara samibe Mohammed V yedən.[81] Shi tawadə ofis kura Nouaceur lan gartəbedə suro saa 2009 lan musko təkkəna amma ngaltema faidatənyi.[82]

Hukuma-a Siyasa-a

Casablancadə bəla gana shidoni nasha Casablanca-Settatbedən kara.

Bəladə bəladiya 16 ro yakkata (arrondissements).

Bəladiya

Cidawa bəla Casablancabedə suronzan :

Economic and social development
Traffic, Roads, Sidewalks, Bike Lanes
Parking
Public Transit
The environment
Parks
Beaches
Public Safety
Hygiene
Libraries
Museums
Cultural Events
Kindergartens
Cemeteries

Mayor

Mayor Casablanca yedə shima kura bəla Casablanca ye wo. Shima cidaram bəla Casablancabe dəga sunotin.

Mayor də :Bərnidə'a wakiljin[83] Kəla hukuma jama mewu fuwutəye (SDL) yen napsəna [83] Budget do majalis bərniye karzanadə diwo mburo walzəna. Korowa am majaliskuye jaaptə mburo walzəna[83] Kawu kəlakəl nasha kasuwube'a kəltəro musko təkkinro kasattə councilbedə mburo walzəna. Fuwuma districts 16 ye dəga kəla kəlzəna shawari sowondin [83] Raksə shara kəla bəla Casablancaben sədin [83] Raksə askərra polisye doni nəlewa jamaye-a nəmkalkal jamaye-aro hangal gənajinma sədin[83] Raktə am ngəwu majaliskuye sha tutuluyin[83]

Majilis Bǝrnibe

Mayor də shima majalis bəlaye dəro hisawu sədin, shidoni am kartəna 100 səta 130 ro saadənama nguro Casablanca ye woson wakiljin ma.

Majilis bərniyedə saa woson kəntawu february-a, may-a october-a lan samno sadin.[83] Samnowa 3 anyi mburo walzəna futu doka Moroccoben.[83]

Wakil majaliskuyedəro kawu 10 kawu samnodə badijinro bayantəna.[83]

Sessions 3 anyi dawun baro, council dəga bowotin:

Bǝla-a 16 (bǝla-a)

Bəladiya Casablancayedə bəla'a 16 ro yakkata.

1. Anfa (أنفا)	5. Hay Mohammadi (الحي المحمدي),	9. Aïn Sebaâ (عين السبع)	10. Hay Hassani (الحي الحسني).
2. Maârif (المعاريف)	6. Roches Noires (الصخور السوداء)	10. Mers Sultan (مرس السلطان).	14. Sidi Othmane (سيدي عثمان).
3. Sidi Belyout (سيدي بليوط).	8. Sidi Moumen (سيدي مومن).	11. Hay Mohammadi (الحي المحمدي),	15. Sbata (سباتة)
4. Sidi Bernoussi (سيدي برنوصي)	8. Moulay Rachid (مولاي رشيد)	12. Ben Msick (بن مسيك)	16. Ain Shock (عين الشق)

Futu doka Moroccobe gulzənadə, cidawa kura-kura districtsbedə sandima:

Parks fatobe [83] Nawa kəli fatobe[83] Lamarra adabe fatobe [83] Kaduwu adabe jilifi yayi bəladiyaro bəladiyaye cinadə noto[83] Saa woson, bəla'a 16 də samma kungəna gana bəla Casablanca lan samoyin. Attəson yayi, falnzawoso futu budget dəga faidatin dəga nozəna. District woson kura lardəye mbeji shidoni wakilla majalis districtbe 15 səta 20 ro saadənadə.

Misallo: Kura lardǝ Anfa ye dǝ shima majalis Anfa ye dǝro hisawu sǝdin. Am Anfalan napsana bas raksa majalis Anfabe karzayin.

Majilis bəlaye 16 də falnzawoso loktu 3 saa lan samno sədin, suro kəntawu January-a, June-a, September-a lan.[83]

Samnowa 3 anyi mburo walzəna kuru jama mewu nankaro katəna.[83]Kura lardəye 16 yedə raksə Mayor Casablanca ye dəro kərmai taganasye cinro sədin.[83]

Kəriyewa

Casablanca də kəriyewa 8 ro yakkata. Prefecture wo so Gomna shiro gomnati Morocco ye sha waltəm kərmaizəna.Gomnadə shima district 2 au 3 kəlaro wujin.

Adadu jamabe

Jami Casablancayedə nəm nguwu am 3,359,818 suro kom-komi Moroccoye 2014yedən gozəna.[84] Kashi 98% yeyi bərnilan napsain. Kashi 25% yeyi suro jamayedə sa'anza 15 sədiya, kuru kashi 9% də sa'anza 60 kozəna. Nəm nguwu am bərnidəyedə kashi 11% nəm nguwu am Morocco ye sammason. Grand Casablanca də shima bərni kura lardə Maghreb ye də. 99.9% nəm nguwu jama Morocco yedə musulumma Arabbe-a Berberbe-a.[85] Loktu kərmai Faransaye Morocco lan sədindən, kəristanna Europeyedə reta nəm nguwu Casablancayedə gozana.[32] Tun kərmai kəlabe Moroccoye suro saa 1956 lan sətanadən, nəm nguwu am Europebedə zauro fulutəna. Bərnidə kuwami yaye fato am gana kəristanna Moroccobe,kuru karapka gana laa Roman Catholic-a Protestant-a lardə diyabe-a.

Adin Yehudiyabe Casablankalan

Jean-Louis Cohen ye faida am Jewish ye kəla garre-a bərni Casablanca ye fuwutə-a yen bayanzəna, musamman maro garwa kuruwu bərnidəye gartəlan loktu kəriwu ye lan.[92] Misal nowatadə shima gar Lévy-Bendayanbe dəwo Marius Boyerbe kurzənadə.[92]

Yewudiwa Moroccoye 28,000 yeyi kəriye Israelyero hijra sadəna kate saa 1948-a 1951-a lan, nguwunzaso Casablanca men.[93] Casablanca də daji na do Operation Yachin ye dəro wallono, shi do Mossad ye dawarzəna ma kəla hijrayen saa 1961 lan səta 1964 ro saadənan. Yewudiwa gafsana.[94]Kudəro, na cemetery Jewbe Casablancabedə shima cemetery kura bərnidəbewo, kuru synagogues kada cidazayin, amma jama Jewbe bərnidəbedə fulutəna. Shi fato kareya adabe gənatəbe Yewudibe Moroccobedə shima fato kareya adabe gənatəbewo bərnidən suro saa 1997ben koktənadə.[95]

Ilmu

Moranti ya jami'a

Jama:

Mowonti daube Casablancabe[96] Jamiya Hasan II Casablankabe Ashir:

Moworonti kasuwube HEMbe Jamiya Mundiapolisbe Jamiya Dunyabe Casablancabe

Mowonti primary-a secondary-a

Belgium: École Belge de Casablanca
French:
Italian: Scuola "Enrico Mattei"
Spanish: Instituto Español Juan Ramón Jiménez
American:
Montessori:
- École Montessori Casablanca

Fato kərabe

Jiri:Interlanguage link
King Abdul Aziz Foundation for Human Sciences and Islamic Studies
Dar America
Institut Français
Instituto Cervantes

Nawa ibadabe

Nawa ibadabe bərnidəye ngəwunzaso mashidiwa musulummabe.[97] Fatowa ibadabe bərnidəbe laa, misallo fatowa ibadabe Ettedguibedə, kuruson mbeji.[98] Kuru cociwa Kiristabe mbeji; laadə faidatin - musammanno am hijrawu fəte Africabe - amma cociwa ngəwu zaman kərmai kərmaiben gartənadə walta faidatəna, alamanna Coci Sacred Heart yeyi.[99]

Biske tiyiye

Karapka dekkel shibe

Casablanca də fato kungiya dekkel shiye indi nowata ye: Wydad Casablanca-a Raja Casablanca-a sandi do kəla kəlzayin ma. Alama Rajabedə kawu kuru alama Wydadbedə shillewu-a kuru kəmba-a, alama Islambe. Kulobwa nowata indi anyiye biskewu Moroccobe ngǝlama so sutuluwuna, jili: salaheddine bassir-a, abdelmajid dolmy-a, baddou zaki-a, aziz bouderbala-a, noureddine naybet-a. Karapka dekkel shiye gade kəla karapka kura indi bərni Casablancayen dasagənadə sandima Rachad Bernoussi-a, TAS de Casablanca-a, Majd Al Madina-a, Racing Casablanca-a.

Raja CA də, saa 1949 lan kokkatə, Botola lan gaska sadin kuru bikkewanza fatoye də Stade Mohammed V lan sadin.Kulob shimadǝ ngawo ngǝrǝwunzaro nozana kuru shima kungiya do zauro banatǝgǝma suro lardǝ Africaben. Wydad AC, 1937 lan koktəna də, Botola lan gasayin kuru bikke fatonzaye Stade Mohammed V lan sadin. Sammaso daraja duno'a kəla gasa'a dunyabe lan, sandi indiso CAF Champions League lan yakkəro zuwuna.

Casablanca ye dareram gasa Africaye usku'a sədin, usku sammaso Stade Mohammed V lan sədin. Stade dəye dareram CHAN 2018 ye dəga sədin (shi do Morocco ye zuwuna də) kuru dareram gasa Africaye 1988 ye dəga sədin. Raksə biskewa 2030 FIFA World Cup ye dəga suwudin dareram dəga kunten ro.

Tennis Casablanca də Grand Prix Hassan II dəga sədin, gasa tennis ye kongawaye ATP ye dəga. Buron saa 1986 lan badiwono, kuru kəla shararam toloben bikketin Complexe Al Amal lan.Nasara'a nowata gasa Hassan II Grand-Prix ye dǝ sandima Thomas Muster saa 1990 lan, Hicham Arazi saa 1997 lan, Younes El Aynaoui saa 2002 lan, kuru Stanislas Wawrinka saa 2010 lan.

Hosting

Casablanca ye biskewa Pan Arab ye saa 1961 ye dəga, biskewa Mediterranean ye saa 1983 ye dəga, kuru biskewa loktu gasa Africaye saa 1988 ye dəga. Morocco də shima gasa African Nations Cup ye saa 2015 ye dəga sədin, amma dalil ritə Ebola ye nankaro shawari gozəna. Morocco dəga duwada kuru gasadə Equatorial Guinea lan tədən. Attəson yayi, Morocco də shima 2025 edition dəga sədin ngawo Guinea dəga hakkinzə kənasartəyen cotulowo dalil dawartə ba-a dawartə ba-a nankaro.

Nawa

Stadium Hassan II də shima stadium dekkel shiye bərnidən gartəro dawartənadə. Sa saa 2025 lan tamotiya, nguwusoro biske dekkel shiye lan faidatin kuru fato Raja Casablanca ye-a, Wydad Casablanca ye-a, kuru karapka dekkel shiye lardə Morocco ye-a ro waljin. Stadium də am lawartəwu 93,000 gojinro dawarratə, adəye sha stadium do am ngəwu gojinma Africalan falro sədin. Tamatiya, Stade Mohamed V dəga faljin. Tafakkar buro salakbe stadium dəyedə shima FIFA World Cup 2010 ye dəro, shi do Morocco ye South Africa ro shawazəna də. Attəson yayi, gomnati Moroccobedə shawaridəga gotəgəro kasatsəna. Saa 2025 lan tamotin. Raayi do stadium dəye də shima FIFA World Cup 2026 ye wo, shi do Morocco ye Canada-a, Mexico-a, United States-a ro fəlezana də.Kərmadə shima gasa FIFA dunyabe 2030bedə sədin shidoni Moroccoye lardəwa Europebe indi Spain-a Portugal-a kəlzayinmadə. Saa 2028 lan tamotinro təmatəna.[106]

Gaska Diwalbe

Bərnidə shima gasa Casablanca Marathonbe dunyabewo, gasa diwalbe mile 26.2 shidoni gasa dunyabe suwudinma. Gaska də saa 2008 lan kokkada kuru shidə wakil karapka marathon dunyabe-a gasa nəmcintəbe-aye gənatəna kəntawu Februarybe kaunzə 17 saa 2022 lan Wayback Machine lan.

Ada

Kaiya

Haja El Hamdaouia, kam zauro nowata suro kaya aitaben, Casablancalan katambo. Nass El Ghiwane, Larbi Batma ye fuwumanzə, Hay Mohammadi Casablanca lan suluwuna. Naima Samih Derb Sultanbedə faraskəram Mawahib (مواهب) men su'a səbandəna. Abdelhadi Belkhayat-a Abdelhab Doukkali-adə kaiyyawu ada Arabic Moroccobe nowata. Zina Daudia-a, Abdelaziz Stati-a, Abdellah Daoudi-a, Said Senhaji-adə kaiyawu chaabe Moroccobe nowata.

Abdelakabir Faradjallah ye Attarazat Addhabia, karapka funk Morocco ye suro saa 1968 yen kokkono. Fadoul, karapka funkbe gade, 1970s lan kokkada.[112]

Hoba Hoba Spirit də Casablanca lan təbandəna, kuru kuwami yaye nadən kara.Casablancadə nasha hiphopbe fuwujin mbeji, kisandiwu alamanna El Grande Toto-a, Don Big-a, 7liwa-a, Issam Harris-a.

Casablancadə kawuskewa kayabe kada sədin, alamanna Jazzablanca-a L'Boulevard-a, kuru fato kareya adabe gənatəye kaya Andalusibe Dar ul-Aala-a.

Adab

Francesco Cavalli ye L'Ormindo də karnu kən 17th ye lan bikke makkarye kate Anfa-a Fes-a ye lan tədin.

Ruwotəma Faransabe Antoine de Saint-Exupérydə Casablanca'a kəllata.

Driss Chraïbibe kitawunzǝdǝ Casablancalan wagǝzǝna. Mohamed Zafzaf də Maarif lan napsəna loktu maranta kura lan ruwojin kuru kəra guljin lan.[119]

Lamalif, majalla siyasabe-a adabe-a wofilabe, Casablancalan kara.

Casablancabe Fair Kitawube Dunyabedə na fairbe mashidi Hassan IIbedən saa woson suro kəntawu Februaryben tədin.

Biske makkarbe

Tayeb Saddiki, shi do ne awa bikke makkarye Morocco ye lan bowotin də, Casablanca lan wurazə kuru nadən cidanzə badiwono.[120] Hanane el-fadili-a Hassan el-fad-adə bikkewu makkarye nowata Casablancalan. Gad Elmaleh də bikke makkaryema gade Casablanca lan, cidanzə diyalan sədəna yaye.[121]

Kisandi kurube

Moranti ya kisandiye Casablanca ye də suro saa 1919 lan kam kurtəma Faransaye shiro Édouard Brindeau de Jarny gultin dəye kokkono, shi do cidanzə kurtə kəratəye Lycée Lyautey lan badizəna də. Moranti ya Casablanca ye də- karapka kisandi zamanye kuru am kisandiwu alamanna Farid Belkahia so, Mohamed Melehi so, Mohammed Chabaa so-a də suro maranta kisandiye Casablanca ye lan fuwuzana dareram saa 1960s yen.

Shi mowonti nzundu adabedə, nasha shi mashidi Hassan IIbedə, shiga yim kawu 31 kəntawu Octoberbe saa 2012 lan kokkatə.[125]

L'Uzine də na ada'a ada'a bəlaye Casablanca lan.[126]Rebel Spirit ye kitawu kasuduwa kəla kənənga Casablancayen baksəna.

Sbagha Bagha də kəlele kisandi zawalye shilan fotowa kəla fatowa ngəwuyen tətandin.[128]

Foto gota

Kamfaniwa kati postaye jili Léon-a Lévy-adə Casablancalan cidazayin. Gabriel Veyre ye cidazə kuru dareram lan Casablanca lan bawono.

Marcelin Flandrin (1889-1957), foto gotəma askərraye Faransaye, Casablancalan napsəna kuru fotowanzən loktu kərmai kərmai Moroccoyedə gozəna.[129] Fotowanzə postcardye tiyinzə ba'a Casablancaye na nəmzaye lan gozanadə, Flandrin də shima foto kamuwa Moroccoye awo nəmzaye ro tarzəgə.[130]

Casablancadə na foto gotabe zauro fuwuzəna mbeji.[131] Yoriyas də zauro nowata dau fotowu do bərni kura kasuwu ye də'a gozayin ma, kuru hangal lardə'a dunyabe'a gərzəna.[132]

Filəm

Suro reta karnu kən 20th ye dən, Casablanca lan fatowa fimbe kada mbeji, alamanna Cinema Rialto so, Cinema Lynx so, Cinema Vox so, shidoni kurawo Africa lan sa gartənadən.

Fim Americaye saa 1942 ye Casablanca də Casablanca lan cedo kuru su bərni dəye'a lezəna amma United States lan fim də'a cedo.[136] Salam Casa! shima fim propagandaye kənasar Franceye kərmai kərmai kərmaiye fəlezənadə suro cidanzə kəla fərəmtəye bərnidən.[137]Mostafa Derkaoui ye fimnzə kəlanzəye kəla awowa laa maana ba'ayen (1974) Casablanca lan wakawono. Shima mauduwu kura Ali Essafibe kawu nurdə bajinno.[138]

Kərawu Casablancaye (1991), Abdelkarim Derqaoui-a Muna Fettou-a bikkezanadə, shima fim Moroccoye buro salakye awowa zahir Moroccoye'a wuzəna kuru kəndaramma Casablancaye'a nəm samunnam fəlezəna. Casanegra Nour-Eddine Lakhmariye (2008) də bayanzəna kəla am cidawu Casablancaye zahirro. Fim Ali Zaoua (2000), Fərwa Alaye (2012), kuru Razzia (2017) Nabil Ayouch ye, amari yioma Faransaye kəla awo kaduwuye Moroccoye, nəmzalum zawalye-a, nəmzalum-a lamarra naptəram jamaye Casablancaye-a wuzəna.Lamarwa do Meryem Benm'Barek-Aloisi ye fimnzə Sofia ye saa 2018 ye də kəla suro harambe Casablanca lan wazənayen. Ahmed el Maanouni-a, Hicham Lasri-a Said Naciri-a sammaso Casablancalan dasawunadǝ.

Fato gar

Fasal garbe Casablancabe-a fuwutə bərnibe-adə tarihimen zauro faida'a. Bərnidə fato garwa nowata jili kada'a, suronzan gar ada Moroccobe'a, gar zaman kərmai bəladiyabe'a, Art Nouveau'a, Art Deco'a, Neo-Mauresque'a, zamanbe'a, zamanbe'a, nəmzalum'a, gadeso'a. Loktu Protectorate Faransayedən, gomnati Faransayedə Casablanca'a "laboratory bərnitəye" ro bayanzəna.[143]

Cida karapka fasal garbe zamanbe Marocainsbe (GAMMA) kəla cidawa fatowa jama meube-jili Carrières Centrales suro Hay Mohammadibe-futu fasal təlamma zamanben bayantənadəye fasal garbe zamanbe dunya sammason lezəna.[144][145]

Kasamemoire-a MAMMA-a. sandima karafkawa indi doni awowa garre bərnidəye gənatə-a kuru arziyi-aro cidazayinma.

Kazu

Fato duwaye

Diwal maara cidibe Casablancabedə shima diwal maara cidibe duwaro lejinma Casablancalan. Saa 2019 lan, network də lai indi 47.5 km (30 mi) zamzəna, datəram 71 mbeji; lai gade (T3-a T4-a) gartin.[146][147]

Casablanca ye kuru dawari bus ye duwa-duwaro bowotin dəga yitagattəgəro dawari sədin. Layi indi mbeji, BW1-a BW2-a.[148] Suro kəntawu October saa 2023 yen, nizam də suro jarabtəyen cidajin kuru jama mewu yero katə, burolan kəntawu Julyye saa 2023 lan dawartəna də, dalil kaziyi nzunduye nankaro taktəna.[149]

Tun saa 1970s lan, Casablanca ye dawari metro gartəye sədəna kəla bana'a kazəyiya nəm nguwu motoye'a kasam batti'a ro.[150][151]Attəson yayi, majalis bərnidəye karza cida metroyedə kolza suro saa 2014 yen dalil kungəna ngəwu nankaro, kuru shawari gozaa koza nizam tramye cidajin dəga faraktəro.[152]

Tasha maara samibe

Casablanca ye faraskəram maara samibe kuradə shima Mohammed V faraskəram maara samibe dunyabe, Moroccobe faraskəram maara samibe zauro jama'a. Maara samiye fatobe sambisoro Marrakech-a, Rabat-a, Agadir-a, Oujda-a, Tangier-a, Al Hoceima-a, Laayoune-a, kuru bərniwa gade-a sammaso lejin.

Casablanca də zauro mara samiye dinaye Europe ro lejin, musamman maro faraskəram maara samiye France ye'a Spain ye'a, kuru sambisoro North America'a, Middle Eastern'a, sub-Saharan Africaye'a kəljin. Bərni New York-a, Montreal-a, Paris-a, Washington-a, London-a, Dubai-adə na'a letəye faida'a.

Shi faraskəram maara samibe Casablanca-Anfabe dinadə, gana fəte bərnidəyedə, na'a laa Damascus'a Tunis'a kunten, kuru nguwusoro am kəla kəltəram dunyabe nankaro zaktəna suro saa 2006. Daren wurtəna zawal "Casablanca Finance City" gartəro, karəgə bərni Calancabe bəlində. Cidaram maara samibe Casablancabedə suro bəla Tit Mellilben kara.

Bos kochibe

Kamfani Transports au Maroc (CTM) də bus'a kəlanzəye kate bərni'a yen layi gade-gaden bəla'a Morocco ye'a bərni'a Europe ye'a ro cidajin. Adə tasha busbe CTMbedən lejin kəla zawal Leo Africanusben karəngə kasuwu dawube bəla Casablancaben. Supratours, kəlakəl ONCF yedə, kuruson cida bus kochiye gana ganaro sədin, tasha Wilad Zian Street yedən lejin.[153] Tasha bus ye gade mbeji cidiyanzən kəla zawal falyen shiro Wilad Zian Bus Station gultin; tasha adə shima tasha bus ye kurawo lardədən, bus 800 ma kozənaro cidajin, am Morocco ye fandi gana'a dəro awo kəmbuye cin.[154][155]

Taksi

Taxi'a do Casablanca lan rajista'a də laununza kime kuru sha petits taxis lan notəna (taxi gana), au laununza bəl kuru sha grands taxis lan notəna (taxi kura). Futu Morocco ye awo sədin yeyi, taksi sənana, cinna diyau Dacia Logan, Peugeot 207, au motowa samunnam so, cida taksiye mita'a bəla kura kura lan sadin. Taxi kura kura sodə, nguwusoro Mercedes-Benz sedans dinadə, bus gana jili cida suro bərniyen diwalwa noatalan, au cida kate bərniyen sadin. Grands taxis də raktə hayatin cida kəlanzəye ro awa fal au yim fal lan.

Maara cidiye

Casablanca də tasha maara cidiye kura kura yakkə sha cidajin shidoni cidaram maara cidiye lardəye, ONCF dəye sha sunotinma.Casa-Voyageurs də shima tasha bərniye kurawo, na doni maara cidiye anəmro Marrakech au El Jadida ro lejin kuru yalaro Mohammedia'a Rabat'a ro lejin, kuru Tangier au Meknes'a, Fes'a, Taza'a Oujda'a/Nador'aro lejin. Kuru shidə shima datəgəram anəmye Al-Boraq lai kasoye Tangier lan sədinmawo. Sabi maara samibe Mohammed V International Airport ro letəyedə shiye suro bərniyen datəramzə mbeji tasha adəlan, na'a gadero kəltəro.

Casa-Port də shima maara cidiye do letəramma alamanna maara cidiye Navette Rapide (TNR au Aouita) do Casablanca-Kenitra lan cidajin ma, maara cidiye kəljinma Gare Casa-Voyageurs ro lejin. Tashadə daataro kate cidawa maara cidiye-a maara njiye-ayen faltə suwudin, kuru shidə karəngə hotelwa port-area kadaben kara. Shima tasha bəla Casablancaye dinadə'a karunguwo, kuru dawu bərni zamanbedə'a, nasha Casablanca Twin Centerbedən. Tasha Casa-Port ye də waltə gartin futu zamanne kuru kuratəna lan. Loktu gardəben, tashadə kuwami yaye cidajin. Saa 2013 lan, kəltəram karəngə'a cidi maara cidiye'a bərnidəye tram'a bəlinro sədin.

Casa-Oasis də buro salak lan tasha bəla sənanaye shidoni cotto waltə fasaltəna kuru waltə gartəna badiyaram karnu kən 21st ye lan, kuru hukumamen 2005 lan waltə katəna naptə tasha maara cidiye bərniye kuraro. Darajanzə bəlin nankaro, cidawa maara cidiye bərniwa anəmye samma Casa-Voyageursro letə-a kuru letə-adə kərmadə Casa-Oasis lan bowotin. ONCF suro saa 2005 yen gulzəna kəla Casa-Oasis'a waltəm yasa'a kuru ngalwotəgə'a də shima nəm nguwu am fato'a Casa-Voyageurs ye dəro fulutə.

Bəladəriye

Fato maara samibe Mohammed V yedə shima maara samiye dinaye Morocco ro lejin dəwo, [156] bəladəriye dinaye Casablanca lan fuwuzənyi futu bərni'a Fes'a Marrakech'a yedei.

Mashidi Hassan II də, shima mashidi kura kən indimi suro Africaben kuru kəntulurmin kura dunyalan, shima bərnidəbe na am bəladəriye matcinmawo.[158][159] Kusotowadə isa awoa garbe bərnidəbe ngəwu dəga kururo isayin.[160]

Na'a do lardə'a bəla'a dəritəye nowata də suronzan dawudi kasuwuye alamanna Morocco Mall so, Anfa Place so, daudi kasuwuye Marina so, kuru dawudi Tachfine so. Nawa gadeye suronzan Corniche-a kuru ci kəmaduwu Ain Diabbe-a, kuru na'a parkbe jili Arab League Park au Sindibad parkbe-a mbeji.

Am nowata

Lahcen Abrami – bikke dekkel shibe Moroccobe kureye
Amine Atouchi – Biske dekkel shiye Moroccobe
Khalil Azmi - goalkeeper Moroccobe kureye
Amal Ayouch – Biske makarrema kuru fimbe Moroccobe
Wissam Baraka – Biske dekkel shiye Moroccobe
Salaheddin Bassir - Biske dekkel shiye Moroccobe
Laarbi Batma - Kaiyyama kuru kisandima Moroccobe, wakil Nas El Ghiwan koktəma
Larbi Benbarek – Biske dekkel shiye Marokkobe
Badr Benoun – Biske dekkel shiye Moroccobe
Bensalah-Chaqroun-Kamu Kasuwa Maroccobe
Jean-Paul Bertrand-Demanes - Biskema dekkel shiye Faransabe
Frida Boccara - Kaiyyama Faransabe, Gaska Kaiyyabe Eurovisionbe saa 1969bedən kənasartəna
Aziz Bouderbala - bikke dekkel shibe Moroccobe kureye
Merieme Chadid - ilmuma shillewube lardǝ Moroccobe
Mustapha Chadili - goalkeeper kureye
Achraf Dari – Biske dekkel shiye Marokkobe
Jean-Charles de Castelbajac - Morocco/Faransabe zaye kurtama
Nabil Dirar – Biske dekkel shiye
Abdelmajid Dolmy – bikke dekkel shibe Moroccobe kureye
Dizzy DROS - Raptəma Moroccobe

Issam El Adoua – Biske dekkel shiye Moroccobe

Badr El Kaddouri – bikke dekkel shibe Moroccobe kureye
Talal El Karkouri – bikke dekkel shibe Moroccobe kureye
Gad Elmaleh - kam kasuduwa Faransabe/Kanadabe/Maroccobe
Bouchaib El Moubarki - bikke dekkel shibe Moroccobe kureye
Yusuf fertout - manaja Moroccobe
La Fouine - Raptəma Marokkobe/Faransabe

Khalid Fouhami - goalkeeper Moroccobe kureye

Mohamed Fouzair – Biske dekkel shiye Moroccobe
Divina Frau-Meigs – Ilmuma naptəram jamabe kuru shehu ilmube Moroccobe
El Haqed - Rapma Marokkobe
Serge Haroche – Ilmuma fiziyabe Faransabe, shiro Jaza Fiziyabe Nobelbe saa 2012be sadǝna
Shatha Hassoun - Kaiyyama kuru bikke makkaryema Moroccobe-a Iraqbe-a
Lydia Hatuel-Zuckermann - Biske Olympicbe Israelbe
Mouhcine Iajour – Biske dekkel shiye Moroccobe
Driss Joumad – bikke dekkel shiye dinaye Morocco ye kureye
Nadir Lamyaghri - goalkeeper Moroccobe kureye
Hamza Mendyl - Biskema dekkel shiye
Hicham Mesbahi - Biskema Moroccobe
Montana Faransabe - Rapper Moroccobe/Amerikabe
Nawal el moutawakel - shima gasa Olympicbe Moroccobewo
Hakim Mouzaki – Biske dekkel shiye Moroccobe
Abderrahim Najah – Biskema basketballbe dunyabe Moroccobe
Noureddine Naybet – Biske dekkel shiye Moroccobe
Mostafa Nissaboury - Nazəmuma Moroccobe
Hakim Noury - amari yioma fimbe Moroccobe
Maurice Ohana - Kayama Faransabe

Faouzia Ouihya - Kaiyyama Marokko-Kanadabe

Azzedine Ounahi- Biskema dekkel shiye Moroccobe
Jean Reno - Biske makarrema Hollywoodbe

Youssef Rossi – bikke dekkel shiye Moroccobe kureye

Abdelilah Saber – Biske dekkel shiye Moroccobe kureye
Yusuf Safri – Manaja dekkel shiye Moroccobe
Jamal Sellami - Manaja dekkel shiye Marokkobe
Daniel Sivan - Shehu ilmube Israelbe
Alain Souchon – Kaiyya ruwotəma Faransabe
Frank Stephenson - Morockbe/Britishbe/Amerikabe lamba motobe zayetəma
Hassan Saada – Boxer Morocco ye dəga cita kəla nəm duno lan kawu bikke Olympic ye dəro.
Tagne – rapma

Sidney Taurel də shima CEO do kamfani Eli Lilly ye saa 1998 lan səta 2008 ro saadənan.

Richard Virenque - Biskema Faransabe
Muhammad Zarye – Kazadala lardǝ Moroccobe kuru kǝriwuwa
Abdallah Zrika – Nazəmuma Marokkobe

Ada nowatalan

Fim saa 1942ye shiro Casablanca gultində (Ingrid Bergman-a Humphrey Bogart-a bikkezanadə) Casablancalan goza, yaye sammaso Los Angeleslan goada kuru kam Arabbe au yala Africabe falma manajinma fəlezənyi.[165] Fim dəye Casablanca'a na kəriwu kərmai kate lardə'a diyaye'a fəlezəna, shidoni Tangier'a lezənama loktudən.[166] Fimdə tən sha tutuluwunan dunya sammason su'a səbandəna. Academy Awards uskuro karrada, yakkə zuwuna, Best Picture kunten. Bəne Casablanca lan (1946) shima fim kən 12 me yanzəganawa Marx ye wo. Fim də Groucho Marx-a, Chico Marx-a, Harpo Marx-a.Archie Mayo shima amari cina kuru Joseph Fields-a Roland Kibbee-a ruwoza. Fim də suronzən kaya "Ndu Kǝrma Kanadima?" sudǝ mbeji, kaya Ted Snyderbe-a kalimadǝ Bert Kalmar-a Harry Ruby-a satana. Shidə təlam Faransayen Lisette Verea ye Beatrice Rheiner lan cidajin, kuru dare təlam Nasarayen kaiya sədin. Liszt ye "Hungarian Rhapsody No. 2" də indiro zakkatə, faldə Chico ye piano lan zayetə badiyaram "Beer Barrel Polka" yero, kuru waltə Harpo ye kəla harp yen. Bərnidə suro Caravan ajabbayen (1975) fəlezana, jili 54 suro fim Hardy Boysyedən. Casablancadə shima nado bab kada suro Doubleshotben, kitawu James Bondbe saa 2000be Raymond Bensonbe ruwozənadə. Suro kitawudǝben,Raymond bensonbe bayanzəna. Suro kakkadidəyen, kam falye wono fim 1942yedə Hollywoodlan goada nadən gənyi. Casablanca də na do ne zauro faida'a suro biske video ye saa 2006 ye Dreamfall ye də, shima na do ne kam kura biske dəye Zoë Castillo də napsəna ma. Bərnidə saa 2219 lan təmatəna yaye, nzundu garbe zaman kəmayedə ngəwunzaso ilham nankaro faidatin. Casablanca də shima fim kəriwu dunyabe kən indimi 2016be fim kərawobe Allied dəwo Brad Pitt-a Marion Cotillard-a bikkezanadə.

Bərni kawuwa- bərniwa yanzəganawa

Casablanca də kawuwa: [167]

France Bordeaux, France
South Korea Busan, South Korea[168]
United States Chicago, United States
Senegal Dakar, Senegal
United Arab Emirates Dubai, United Arab Emirates
Indonesia Jakarta, Indonesia
Malaysia Kuala Lumpur, Malaysia
Oman Muscat, Oman
Mauritania Nouadhibou, Mauritania
China Shanghai, China

Casablanca ye tawadǝ kǝla kǝlbe mbeji:[167]

Nigeria Abuja, Nigeria
Jordan Amman, Jordan
Netherlands Amsterdam, Netherlands
Spain Barcelona, Spain
Argentina Buenos Aires, Argentina
Palestine Hebron, Palestine
Turkey Istanbul, Turkey
Kenya Kajiado, Kenya
Burkina Faso Koudougou, Burkina Faso
Canada Montreal, Canada
Comoros Moroni, Comoros
Mauritania Nouakchott, Mauritania
France Paris, France
Palestine Ramallah, Palestine
Netherlands Rotterdam, Netherlands
Belgium Brussels, Belgium[169]
Spain Madrid, Spain
United Kingdom London, United Kingdom
Spain San Sebastián, Spain

Laminte