Jump to content

Borneo

Wikipedia lan
Borneo
island
Part ofMalay Archipelago Yasa
ContinentAsia Yasa
CountryIndonesia, Malasia, Brunei Yasa
Located in/on physical featureAnəmgədi Asia bǝ Yasa
Coordinate location1°0′0″S 114°0′0″E Yasa
Highest pointMount Kota Kinabalu Yasa
Category for maps or plansCategory:Maps of Borneo Yasa
Map

Borneo də shima kərye kura kən yakkəmewo dunyalan, nəm faraknzə 748,168 km2 (288,869 sq mi), kuru nəm nguwu amyedə 23,053,723 (isawu lardəye saa 2020 ye). Dawu cidi Maritime Anəmgədi Asia bedən kara, shidə kərtawa Sundabe kuradəye falnza, yala Javaben kara, fəte Sulawesi ben kara, kuru gədi Sumatraben kara. Jaziradə equator də farzəna, shidəwo sha retaro yaksənadə.

Jaziradə siyasamen kate kəriyewa yakkəben yekkata. Kəriye kərmai kəlanzəye Brunei yalayedə kashi 1% kalangaidəye gozəna.[4] Kashi 73% Borneo yedə kalangai Indonesia ye, kuru yala lan, kəriyewa gədi Malaysia ye Sabah-a Sarawak-a yedə kashi 26% kərmaidəye gozana. Kalangai kura Malaysia be Labuan də kəla jazira gana ci kəmaduwu Borneoben kara

. Ilmu asalbe

Sokku karnu kən mewun arakkənmi Portuguese ye kulashima Jorge de Menezes də amma asal Borneoye'a kəllatadən, sandiye jaziranzadə Pulu K'lemantangro bowozana, shidoni su Borneo Indonesia ye zaman kərmayero walzənadə.[1][2][3] Kalima kelamantan də Sarawak lan faidatin am do yala jaziradəyen sago zawin dəro.[8]

Dinalan sha Borneo lan nowotə, su doni Europe 'a mairi Brunei'a kəlta karnu kən 16th yedən gowotə, loktu zaman kulashiyen. Kəla map saa 1601 ye lan, bərni Brunei ye də sha Borneo lan bowotin, kuru jazira də samma Borneo lan bowotin.[4][5] Sudə waneye kalma Sanskrit be váruṇa (वरुण) lan gowotə, maananzə "nji" au Varuna, ila Hindu be samibe.[13

Na gadeye wono shidə kalma Sanskrit be kalamanthana lan gowotə, maananzə "yanawu konnuye", waneye yanawu kəryedəye zauro konnuwa kuru kəliye bayantəro.[14] Zaman Malay be Indianizedbedən [bayan məradəzəna] su Kalamanthanadə kalma Sanskrit be kala (loktu au zaman)-a manthana-a (kəltə, konnu fəletə, au konnu fəletə),[15] shidoni waneye yanawu kawudobe bayanjinma.[16]

Lamintǝ

[yasa | usullu yasa]
  1. https://en.wikipedia.org/wiki/Borneo#cite_ref-5
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Borneo#cite_ref-6
  3. https://books.google.com/books?id=B48EAAAAQAAJ&q=Pulu+K%27lemantan+&pg=PA21
  4. https://i.pinimg.com/originals/14/9f/6e/149f6e24326484c7f2004c1dc50cc6b2.jpg
  5. https://bartelegallery.com/product/antique-map-borneo-by-de-bry-c-1602/