Anəmgədi Asia bǝ
| Part of | Asia  |
|---|---|
| Continent | Asia |
| Located in or next to body of water | Pacific Ocean |
| Coordinate location | 12°0′0″N 105°6′0″E |
| Coordinates of easternmost point | 9°7′37″S 141°1′10″E |
| Coordinates of northernmost point | 28°33′0″N 97°34′12″E |
| Coordinates of southernmost point | 11°0′27″S 122°52′29″E |
| Coordinates of westernmost point | 21°10′50″N 92°10′19″E |
| Shares border with | East Asia, South Asia |
| Studied by | Southeast Asian studies |
| Geography of topic | geography of Southeast Asia |
| History of topic | history of Southeast Asia |
| Economy of topic | economy of Southeast Asia |
| Opposite of | Northeast Asia |
| Category for maps or plans | Category:Maps of Southeast Asia |
Anəmgədi Asia bǝ də shima nasha anəmgədi Asia be, nashaa doni anəm China ben karadə, gədi Indian subcontinent be-a, kuru yala-fəte cidi Australia be-a mbeji, shidoni nasha Oceania ben karadə.[1] Anəmgədi Asia bedə yala gədi Asia be lan kara, fətero fəte-a Bay Bengal be-a, gədi Oceania-a Pacific Ocean-a, kuru anəm Ocean India be-aro gədiro. Territory British Indian Ocean ye də dawun baro kuru suro 26 suro 26 yen Maldives Anəm Asia ye lan, Maritime Southeast Asia ye də shima nasha gade Asia ye dəwo suro Southern Hemisphere yen kara. Mainland Anəmgədi Asiabedə samma yala Hemisphereben kara. East Timor-a kuru nasha anəm Indonesia be-adə sandima nashawa Anəmgədi Asia be doni anəm equatorben dazanadə.
Nashadə karəngə kəltəram geological plates ben kara, kuru cidawa seismic-a volcanicbe-a zauro kərau.[2] Shi Sunda plate də shima awo do ne nasha dəye, lardə'a Southeast Asia ye samma so Myanmar dawun baro, yala Thailand ye də, yala Laos ye, yala Vietnam ye, kuru yala Luzon Philippines ye də, amma shi Sunda plate də suro Indonesia fəteye də'a gədi Indonesiaye Bali ye dəro. Kawudə Myanmar-a, Thailand-a, Peninsular Malaysia-a, kuru kərtawa Indonesia be Sumatra-a, Java-a, Bali-a, Inda Sunda-a, kuru Timor-adə nasha Alpide beltben kara, amma kərtawa Philippines be-a Indonesia-a kuru East Timor-adə sandima suro Pacific Fireben kara. Seismic belt indiso Indonesia lan kəltayin, adəye səkə nashadə zauro cidi kərtə-a kuru konnu-a lan fəlangzayin, musammanno Philippines-a Indonesia-a lan.[3]
Shidə alamanna 4,500,000 km2 (1,700,000 sq mi), shidəwo kashi 8% Eurasia be kuru 3% nasha cidibe sammaso. Nəm nguwu jamayedə miliyon 675 ma kozəna, alamanna 8.5% nəm nguwu jamaye dunyabe. Shima nasha kən yakkəme doni jama ngəwu'a Asia lan ngawo Anəm Asiabe-a gədi Asiabe-a.[4] Nashadə adalan kuru kaduwuwa gade-gade, təlamma yer kada kaduwuwa gade-gadeye manazana.[9] Lardəwa mewu nashadəyedə sandima jamiwa karapka Southeast Asiabe (ASEAN), karapka doni nasha razəwube-a, siyasabe-a, askərrabe-a, ilmu-a, ada-a kəltə kate jamiwanzəben koktənadə.[5]